Record 12

Monday 2 April 2018

เนื้อหาการเรียนการสอน (Knowledge)

          การบูรณาการ เป็นการสอนโดยนำเอาสาระหลายๆสาระมาเชื่อมโยงเข้าด้วยกันผ่านทุ่นลอย คือหน่วยการเรียนรู้ ซึ่งการสอนแบบบูรณาการสอดคล้องกับการทำงานของสมองของเด็ก เพราะการบูรณาการมีลักษณะสัมพันธ์กันแบบเป็นองค์รวม

รูปแบบการเรียนรู้

1. BBL

        แนวทางการจัดการเรียนรู้ตามหลัก Brain-Based Learning วางอยู่บนฐานคิดที่เข้าใจการทำงานของสมอง

        BBL หรือ Brain Based Learning คือ การใช้ความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับสมองให้ เป็นเครื่องมือในการออกแบบกระบวนการเรียนรู้และกระบวนการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างศักยภาพสูงสุดในการเรียนรู้ของมนุษย์ โดยเชื่อว่าโอกาสทองของการเรียนรู้อยู่ระหว่างแรกเกิด ถึง 10 ปี
        การจัดการเรียนรู้ตามหลักการพัฒนาสมอง หรือ BBL (Brain-Based Learning) เป็นการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับพัฒนาการด้านโครงสร้างและการทำงานของสมอง เหมาะสมกับทุกช่วงวัย ตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดาถึงวัยชรา หลักการสำคัญในการเรียนรู้ของสมองเด็กปฐมวัยและประถมศึกษา คือ “เล่นคือเรียน เรียนคือเล่น” ต้องเรียนด้วยความเข้าใจมากกว่าความจำ เรียนรู้จากการสัมผัสจับต้องของจริงไปสู่สัญลักษณ์ ด้วยอารมณ์ที่เปิดรับการเรียนรู้ และต้องเรียนรู้ด้วยการลงมือทำ (active learning) แทนการนั่งฟังบรรยายเพียงอย่างเดียว (passive learning)

2. EF Executive Functions

        คือ กระบวนการทางความคิดในส่วน "สมองส่วนหน้า" ที่เกี่ยวข้องกับความคิด ความรู้สึก การกระทำ เป็นความสามารถของสมองที่ใช้บริหารจัดการชีวิตในเรื่องต่างๆ

สำหรับกลุ่มทักษะ EF ที่สำคัญมีทั้งหมด 9 ด้าน

1.ทักษะความจำที่นำมาใช้งาน (Working Memory) คือทักษะจำหรือเก็บข้อมูลจากประสบการณ์ที่ผ่านมา และดึงมาใช้ประโยชน์ตามสถานการณ์ที่พบเจอ เด็กที่มีเวิร์กกิ้ง เมมโมรีดี ไอคิวก็จะดีด้วย

2.ทักษะการยับยั้งชั่งใจ-คิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control) คือความสามารถในการควบคุมความต้องการของตนเองให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เด็กที่ขาดความยับยั้งชั่งใจจะเหมือน "รถที่ขาดเบรก" อาจทำสิ่งใดโดยไม่คิด มีปฏิกิริยาในทางที่ก่อให้เกิดปัญหาได้

3.ทักษะการยืดหยุ่นความคิด (Shift Cognitive Flexibility) คือความสามารถในการยืดหยุ่นหรือปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นได้ ไม่ยึดตายตัว

4.ทักษะการใส่ใจจดจ่อ (Focus) คือความสามารถในการใส่ใจจดจ่อ มุ่งความสนใจอยู่กับสิ่งที่ทำอย่าง ต่อเนื่องในช่วงเวลาหนึ่ง

5.การควบคุมอารมณ์ (Emotion Control) คือ ความสามารถในการควบคุมแสดงออกทางอารมณ์ให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เด็กที่ควบคุมอารมณ์ตัวเอง ไม่ได้ มักเป็นคนโกรธเกรี้ยว ฉุนเฉียว และอาจมีอาการซึมเศร้า

6.การประเมินตัวเอง (Self-Monitoring) คือการสะท้อนการกระทำของตนเอง รู้จักตนเอง รวมถึงการประเมินการงานเพื่อหาข้อบกพร่อง

7.การริเริ่มและลงมือทำ (Initiating) คือ ความสามารถในการริเริ่มและลงมือทำตามที่คิด ไม่กลัวความล้มเหลว ไม่ผัดวันประกันพรุ่ง

8.การวางแผนและการจัดระบบดำเนินการ (Planning and Organizing) คือทักษะการทำงาน ตั้งแต่การตั้งเป้าหมาย การวางแผน การมองเห็นภาพรวม ซึ่งเด็กที่ขาดทักษะนี้จะวางแผนไม่เป็น ทำให้งานมีปัญหา

9.การมุ่งเป้าหมาย (Goal-Directed Persistence) คือ ความพากเพียรมุ่งสู่เป้าหมาย เมื่อตั้งใจและลงมือทำสิ่งใดแล้ว ก็มีความมุ่งมั่นอดทน ไม่ว่าจะมีอุปสรรคใดๆ ก็พร้อมฝ่าฟันให้สำเร็จ

ซึ่งนำไปสู่การออกแบบกิจกรรมที่มีพื้นฐานของการใช้เครื่องมือ

สอนกิจกรรมเสริมประสบการณ์ วันพุธ

กลุ่มที่ 1 หน่วยอาหารดีมีคุณค่า
วันพุธ 

กิจกรรมการเรียนรู้

ขั้นนำ

1. ครูเล่านิทานเรื่องอาหารดีประโยชน์ แล้วสนทนาเนื้อหาในนิทาน

2. ครูใช้คำถาม อาหารที่เด็กทานมามีอะไรบ้าง

ขั้นสอน

3. ครูนำภาพอาหารมาให้เด็กดู ถามว่าอาหารที่นำมาอยู่ในกลุ่มอะไร

4. ครูถาม ถ้าเด็กๆอยากแข็งแรง เด็กๆต้องเลือกทานอาหารอะไร (สัมพันธ์นิทาน)

ข้อเสนอแนะของอาจารย์

• การเล่านิทาน ต้องมีฉากมีตัวละครมีองค์ประกอบมากกว่านี้ เพื่อให้เด็กได้เห็นภาพ
• เขียนแผนให้คนอื่นเข้าใจได้
• ไม่ควรเปิดรูปภาพให้เด็กเห็น

กลุ่มที่ 2 หน่วยผีเสื้อ
วันพุธ (ปัจจัยการดำรงชีวิต)

กิจกรรมการเรียนรู้

สงบเด็ก : ตบมือข้างซ้าย ตบมือข้างขวา เรามาเรียนกันมา ตบมือข้างซ้าย ตบมือข้างขวา อึบ

ขั้นนำ

1. ครูและเด็กร้องเพลง Butterfly ร่วมกัน

  Fly fly fly the butterfly

in the meadow is flying high

in the garden is flying low

fly fly fly the butterfly

ขั้นสอน

2. ครูสอนวงจรชีวิตของผีเสื้อ

ข้อเสนอแนะของอาจารย์

• เพลงภาษาอังกฤษควรออกเสียงให้ถูกต้อง
• สนทนาเนื้อหาจากเพลง "ผีเสื้ออยู่ที่ไหน ทำไมบินต่ำ กินอะไร"
• มีภาพวงจรชีวิตผีเสื้อแยกออกมา เพื่อให้เด็กเห็นและนำไปติดในกราฟฟิค
• ครูใช้คำถาม "เด็กๆทราบไหมผีเสื้อมีการเจริญเติบโตอย่างไร" เพื่อให้มีข้อความรู้เรื่องปัจจัยการดำรงชีวิต
• มีข้อมูลระยะเวลาในการเจริญเติบโตของผีเสื้อมาเขียน

กลุ่มที่ 3 หน่วยประสาทสัมผัสทั้ง 5

วันพุธ (หน้าที่ของอวัยวะ)

กิจกรรมการเรียนรู้

ขั้นนำ

1. ครูใช้ปริศนาคำทาย อะไรเอ่ย? ตัวฉันเป็นใคร อยู่ในปากคน แลบเลียสับสน รส หวาน เปรี้ยว เค็ม

ขั้นสอน

2. ครูอธิบายลิ้นมีหน้าที่รับรส

3. ครูมีภาชนะ 2 รสมาให้เด็กชิม ได้แก่ รสเค็ม รสหวาน ให้เด็กๆออกมาชิม

4. ครูอธิบายว่า ถ้าเรามองด้วยตาเปล่าเราจะรู้ไหมว่ารสชาติเป็นอย่างไร เพราะฉะนั้นเราต้อง__

ข้อเสนอแนะของอาจารย์

• มีตารางสำหรับนำมาเสนอข้อมูล
• ใช้แค่ 2 รสชาติสำหรับให้เด็กชิม
• ใช้เลขกำกับแก้วเบอร์ 1 แก้วเบอร์ 2
• สีของสิ่งที่นำมาให้เด็กชิม ต้องเป็นสีที่ใกล้เคียงกัน (เพราะสอนเรื่องลิ้น ทำให้มองแล้วรู้ไม่ได้)
• ครูให้เด็กชิมฐานที่เป็นน้ำตาลและเกลือก่อน แล้วมีอย่างอื่นที่แปรรูปเข้ามา เช่น น้ำหวาน น้ำปลา
• เพิ่มข้อควรระวังในการชิม เพื่อให้เด็กรู้วิธีการดูแลลิ้นด้วย

กลุ่มที่ 4 หน่วยบ้านแสนสุข

วันพุธ (สมาชิกในบ้าน)

กิจกรรมการเรียนรู้

สงบเด็ก : จิบจิบจิ้บ จิบจิบจิบจิบจิ้บ กระพือปีกซ้าย กระพือปีกขวา กระพือปีกไปมา จิบกลับเข้ารัง

ขั้นนำ

1. ครูและเด็กร้องเพลงพี่น้องกัน

ขั้นสอน

2. ครูสอนความสัมพันธ์ของสมาชิกในบ้าน

3. ครูให้เด็กนำภาพสมาชิกมาติดในกราฟฟิค

ขั้นสรุป

4. ที่บ้านเรามีใครกันบ้าง แล้วเราดูแลกันยังไง

ข้อเสนอแนะของอาจารย์

• สนทนาเนื้อในเพลง "บ้านของเรามีใครกันบ้าง"
• ควรให้เด็กๆมาช่วยครูติดความสัมพันธ์ของคนในบ้าน
• ครูควรลากเส้นย้ำให้เห็นความสัมพันธ์
• พูดทวนซ้ำอธิบายไปด้วย "น้องของแม่เรียกว่าน้า ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงผู้ชายก็เรียกน้า
• วาดแผนผังให้ตรง

กลุ่มที่ 5 หน่วยใต้ร่มเงาไม้

วันพุธ (ปัจจัยการดำรงชีวิต)

แผนการจัดประสบการณ์ชั้นอนุบาลปีที่ 3  กิจกรรมเสริมประสบการณ์

จุดประสงค์

1. เด็กปฏิบัติตามคำสั่งของครูได้

2. เด็กบอกขั้นตอนการปลูกต้นถั่วเขียวและวิธีการดูแลรักษาได้

3. เด็กบอกการเปลี่ยนแปลงของต้นถั่วเขียวได้

สาระที่ควรรู้

ขั้นตอนการปลูกต้นถั่วเขียว

1. วางกระดาษทิชชู่ไว้ในแก้ว แล้วพรมน้ำให้เปียก

2. ใช้ช้อนตักเมล็ดถั่วเขียว 4-5 ช้อน แล้วโรยลงในแก้ว

3. นำกระดาษทิชชู่มาวางทับเมล็ดถั่วเขียวที่ แล้วพรมน้ำให้เปียก

วิธีการดูแลต้นถั่วเขียว 

     รดน้ำทุกวันวันละ 3-4 เวลา หรือนำไปไว้ในที่ที่มีแสงแดดเพื่อให้ต้นถั่วเขียวเจริญเติบโต

ประสบการณ์สำคัญ

ด้านร่างกาย 

    - การประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา 

    - การปฏิบัติตนตามสุขอนามัย

ด้านอารมณ์ – จิตใจ 

    - การแสดงออกอย่างสนุกสนานในการกิจกรรม

ด้านสังคม 

    - การเล่นและการทำงานร่วมกับผู้อื่น

ด้านสติปัญญา 

    - การแสดงความรู้สึกด้วยคำพูด

    - การอธิบายเกี่ยวกับสิ่งของ เหตุการณ์ และความสัมพันธ์ ของสิ่งต่างๆ

    - การทดลองสิ่งต่างๆ

กิจกรรมการเรียนรู้

ขั้นนำ

1. ครูและเด็กร้องเพลง “ดูแลรักษาต้นไม้”

ต้นไม้จะใหญ่งอกงาม

เราพยายามบำรุงรักษา

รดน้ำ พรวนดิน ถอนหญ้า

ใส่ปุ๋ย และฆ่าแมลง ด้วยเอย

2. ครูถามเด็กว่าในเพลงนี้มีวิธีการดูแลต้นไม้อย่างไรบ้าง แล้วนอกเหนือจากในเพลงนี้มีวิธีการดูแลรักษาต้นไม้อย่างไรอีกบ้าง แล้วบันทึกลงแบบบันทึกการดูแลต้นไม้

ขั้นสอน

3. ครูแนะนำอุปกรณ์และสนทนาถามว่า เด็กๆรู้จักอุปกรณ์อะไรบ้าง แล้วเด็กๆ คิดว่าจะเอามาทำอะไร

4. ครูสาธิตขั้นตอนในการปลูกต้นถั่วเขียว และมีตัวอย่างให้ดู โดย ครูจะปลูกต้นถั่วเขียวไว้ 2 กระถาง  

- กระถางที่ 1 ครูเอากระป๋องครอบไว้  

- กระถางที่ 2 ครูจะไม่รดน้ำ แต่ได้รับแสงแดด

5. ครูแบ่งกลุ่มให้เด็ก กลุ่มละเท่าๆกัน แล้วให้เด็กลงมือปฏิบัติการปลูกต้นถั่วเขียว

6. ให้เด็กสังเกตการเปลี่ยนแปลงของต้นถั่วงอก และบันทึกการเปลี่ยนแปลง

ขั้นสรุป

7. ครูและเด็กร่วมกันสรุปกิจกรรม ขั้นตอนการปลูกต้นถั่วเขียวและวิธีการดูแลรักษา

สื่อ/แหล่งการเรียนรู้

- แผ่นชาร์ทเพลง “ดูแลรักษาต้นไม้”

- แผ่นชาร์ทอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียว และขั้นตอนการปลูกต้นถั่วเขียว

- แผ่นชาร์ทแบบบันทึกการเปลี่ยนแปลงของต้นถั่วเขียว

- แผ่นชาร์ทบันทึกการดูแลต้นไม้

- เมล็ดถั่วเขียว

- ช้อนพลาสติกเล็ก

- แก้วพลาสติก

- กระดาษทิชชู่

- น้ำ

การประเมิน

สังเกตจาก

1. การลงมือปฏิบัติตามคำสั่งของครู

2. การตอบคำถาม และการแสดงความคิดเห็น

การบูรณาการ

- วิทยาศาสตร์

- คณิตศาสตร์

- ภาษา

กิจกรรมการเรียนรู้

ขั้นนำ

1. ครูและเด็กร้องเพลง ดูแลรักษาต้นไม้

ต้นไม้จะใหญ่งอกงาม

เราพยายามบำรุงรักษา

รดน้ำ พรวนดิน ถอนหญ้า

ใส่ปุ๋ยนานา กำจัดแมลงเอย

2. ครูสนทนาเนื้อหาในเพลง มีวิธีการดูแลรักษาต้นไม้อย่างไรบ้าง แล้วนอกจากเพลงมีวิธีใดบ้าง ครูบันทึกลงใน Mind mapping

ขั้นสอน

3. ครูให้เด็กปลูกถั่วเขียว ครูแนะนำอุปกรณ์ สาธิตวิธีการปลูกถั่วเขียว

ข้อเสนอแนะของอาจารย์

• เพลงที่นำมาใช้ ปรับเปลี่ยนให้เข้ากับเนื้อหา
• ความคิดเห็นที่เด็กเสนอเพิ่มเติม ควรใช้สีอื่นเขียน
• ขั้นตอนการปลุกถั่วเขียว มีกล่องข้อความและมีลูกศรชี้ (กราฟฟิค)
• ครูปลูกถั่วเขียว มี 3 กระถาง คือ กระถางที่ 1 รดน้ำ ให้อากาศ ให้แสงแดด กระถางที่ 2 ไม่รดน้ำ ให้อากาศ ให้แสงแดด กระถางที่ 3 ไม่รดน้ำ ไม่ให้อากาศ ไม่ให้แสงแดด เพื่อให้เด็กได้สังเกตว่าจะเกิดอะไรขึ้นภายใน 5 วัน (เรียนรู้ปัจจัยในการเจริญเติบโต)
• เสริมเรื่องการขยายพันธุ์ต้นไม้ มีหลายวิธี คือ ใช้เมล็ด การต่อกิ่ง ติดตา ปักชำ ครูอาจจะนำภาพเป็นชิ้นส่วนจิ๊กซอว์มาให้ติด
• ขั้นสรุป ครูอธิบายต้นไม้ต้องได้รับอากาศ แสงแดด น้ำ ในการเจริญเติบโต มีวิธีการดูแลคือการพรวนดิน ถอนหญ้า ใส่ปุ๋ย 

ทักษะ (Skills)

- ทักษะการฟัง

- ทักษะการต่อยอดความรู้

- ทักษะการร้องเพลง

- ทักษะการวางแผน

เทคนิคการสอน (Technique teaching)

- ให้คำแนะนำ

- การตั้งคำถาม

- ให้นักศึกษาฝึกปฏิบัติ

การนำไปประยุกต์ใช้ (Adoption)

- สามารถจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์ที่หลากหลายได้ ต่อยอดความรู้จากการสังเกตข้อดีและข้อบกพร่องจากที่เพื่อนออกมานำเสนอและนำข้อเสนอแนะของอาจารย์ไปต่อยอดปรับเป็นเทคนิคการสอนของตนเองให้ดีขึ้น 

ประเมินผล (Assessment)

ประเมินตนเอง - แต่งกายเรียบร้อย  ตั้งใจฟังอาจารย์ ให้ความร่วมมือกับเพื่อนขณะปฏิบัติการทดลองสอน

ประเมินเพื่อน -  เพื่อนเข้าเรียนตรงเวลา  ให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรม สอนได้ดีมีเทคนิคที่แตกต่างกัน

ประเมินอาจารย์ - อาจารย์เข้าสอนตรงเวลา แต่งกายเรียบร้อย คอยให้คำแนะนำที่เหมาะสมในการทำกิจกรรม